دستگاه ارت الکترونیکی چیست؟

۰ بازديد

ایمنی در سیستم‌های الکتریکی همواره یکی از مهم‌ترین مسائل در طراحی، نصب و بهره‌برداری از تجهیزات الکتریکی بوده است. یکی از بخش‌های کلیدی در ایجاد ایمنی، سیستم ارتینگ (Earthing System) یا زمین‌کردن تجهیزات الکتریکی است. هدف از ارتینگ، جلوگیری از بروز خطرات ناشی از جریان‌های نشتی، افزایش ایمنی افراد و حفاظت از تجهیزات حساس در برابر نوسانات ولتاژ است. در سال‌های اخیر، با پیشرفت فناوری، دستگاه‌هایی به بازار عرضه شده‌اند که نقش موثری در ارتقای عملکرد سیستم‌های ارتینگ دارند. یکی از این نوآوری‌ها، دستگاه ارت الکترونیکی است.

تعریف دستگاه ارت الکترونیکی

دستگاه ارت الکترونیکی وسیله‌ای هوشمند و الکترونیکی است که در مسیر سیستم ارتینگ نصب شده و وظیفه آن، پایش، کنترل و در برخی موارد بهینه‌سازی عملکرد سیستم زمین است. این دستگاه معمولاً با تحلیل مقاومت اتصال زمین، نشت جریان، یا افت ولتاژ بین تجهیزات و زمین، اطلاعات دقیقی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد و حتی می‌تواند در مواقع بحرانی با قطع مدار یا ارسال هشدار از بروز حادثه جلوگیری کند.

تفاوت ارت معمولی با ارت الکترونیکی

در سیستم‌های ارتینگ سنتی، از میله‌های فلزی، صفحات مسی، سیم‌های ارت و مواد کاهنده مقاومت استفاده می‌شود تا مسیر مناسبی برای انتقال جریان نشتی به زمین ایجاد شود. اما این سیستم‌ها معمولاً از لحاظ عملکرد پایدار نیستند و در برابر تغییرات رطوبت خاک، دما یا خوردگی دچار نوسان در مقاومت می‌شوند.

در مقابل، دستگاه ارت الکترونیکی می‌تواند تغییرات مقاومت ارت را به‌صورت لحظه‌ای بررسی کرده و در صورت بروز مشکل، هشدار دهد. به همین دلیل در محیط‌هایی که نیاز به کنترل دقیق و پیوسته بر ایمنی الکتریکی وجود دارد، مانند بیمارستان‌ها، دیتاسنترها، صنایع حساس و آزمایشگاه‌ها، از ارت الکترونیکی استفاده می‌شود.

اجزای اصلی دستگاه ارت الکترونیکی

دستگاه ارت الکترونیکی از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که هرکدام وظیفه خاصی بر عهده دارند:

  1. ماژول اندازه‌گیری مقاومت زمین: این بخش با اعمال جریان کوچکی به مسیر ارت و اندازه‌گیری اختلاف پتانسیل، مقاومت زمین را محاسبه می‌کند.

  2. ماژول تشخیص جریان نشتی: از طریق ترانس‌های جریان (CT)، جریان نشتی تجهیزات را رصد می‌کند و در صورت عبور از حد مجاز، هشدار می‌دهد.

  3. برد کنترل مرکزی: مغز متفکر دستگاه است که داده‌ها را پردازش کرده و تصمیم‌گیری می‌کند (مانند ارسال هشدار یا قطع مدار).

  4. نمایشگر یا پنل HMI: اطلاعات سیستم را به‌صورت گرافیکی یا عددی به کاربر نمایش می‌دهد.

  5. رله خروجی یا سیستم هشداردهنده: در صورت بروز مشکل، دستگاه می‌تواند از طریق رله‌ها، آژیر، یا سیستم‌های پیامکی هشدار صادر کند.

  6. پورت ارتباطی (مانند RS485 یا Ethernet): جهت اتصال به سیستم‌های مانیتورینگ مرکزی یا SCADA.

نحوه عملکرد

دستگاه ارت الکترونیکی به صورت دائم یا در بازه‌های زمانی مشخص، مقاومت اتصال زمین را اندازه‌گیری می‌کند. در صورت افزایش مقاومت به بیش از حد مجاز (معمولاً بالای ۵ اهم برای تجهیزات حساس)، دستگاه هشدار داده یا با استفاده از رله خروجی، سیستم را قطع می‌کند. در کنار آن، جریان نشتی در مدار نیز رصد می‌شود و اگر جریان نشتی بیش از حد مجاز باشد (مثلاً بالای ۳۰ میلی‌آمپر)، هشدار داده می‌شود یا مدار قطع می‌شود.

برخی مدل‌های پیشرفته، قابلیت ثبت داده‌ها (Data Logging) و ارسال آن به سیستم‌های مدیریتی را نیز دارند تا عملکرد سیستم به صورت کامل مستند شود.

مزایای استفاده از دستگاه ارت الکترونیکی

  1. افزایش ایمنی: با کنترل دقیق مقاومت زمین و جریان نشتی، از بروز برق‌گرفتگی یا آتش‌سوزی جلوگیری می‌شود.

  2. پایش لحظه‌ای: امکان مانیتورینگ لحظه‌ای عملکرد سیستم ارت.

  3. افزایش عمر تجهیزات: کاهش استرس الکتریکی به تجهیزات، در نتیجه کاهش خرابی‌ها.

  4. کاهش هزینه تعمیرات: تشخیص به‌موقع مشکلات از آسیب‌های بزرگ جلوگیری می‌کند.

  5. امکان اتصال به سیستم‌های هوشمند: قابلیت ارتباط با BMS یا SCADA.

  6. اطمینان از صحت عملکرد ارتینگ: مخصوصاً در پروژه‌های صنعتی یا حیاتی.

کاربردها

دستگاه ارت الکترونیکی در بسیاری از حوزه‌ها به کار می‌رود، از جمله:

  • بیمارستان‌ها و اتاق‌های عمل

  • دیتاسنترها و اتاق‌های سرور

  • پست‌های برق و تابلوهای توزیع

  • صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

  • کارخانه‌های صنعتی با ماشین‌آلات حساس

  • ساختمان‌های اداری هوشمند

نکات مهم در نصب و نگهداری

  1. نصب توسط متخصص: به دلیل حساسیت دستگاه، نصب باید توسط نیروی متخصص انجام شود.

  2. کالیبراسیون منظم: برای حفظ دقت اندازه‌گیری، کالیبراسیون دوره‌ای توصیه می‌شود.

  3. محل نصب مناسب: دستگاه باید در مکان خشک، بدون لرزش و با تهویه مناسب نصب شود.

  4. حفاظت در برابر نوسانات: استفاده از ترانس ایزوله یا محافظ ولتاژ توصیه می‌شود.

  5. بررسی دوره‌ای اتصالات زمین: علاوه بر عملکرد دستگاه، اتصال مکانیکی و الکتریکی اجزای سیستم زمین باید به صورت دستی بررسی شوند.

نتیجه‌گیری

دستگاه ارت الکترونیکی یک ابزار حیاتی برای پایش دقیق ایمنی الکتریکی در محیط‌های صنعتی و حساس است. با توجه به نیاز روزافزون به تجهیزات هوشمند و پایدار در حوزه برق، استفاده از چنین دستگاه‌هایی می‌تواند نه تنها ایمنی کاربران و تجهیزات را تضمین کند، بلکه از نظر اقتصادی نیز به کاهش هزینه‌های ناشی از خرابی یا خطرات الکتریکی کمک کند. در دنیای امروز که اطلاعات و اتوماسیون نقش کلیدی دارند، ارتینگ هوشمند دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.

عوامل موثر بر قیمت، کاربردها و نکات خرید دستگاه ارت الکترونیکی

۲ بازديد
در دنیای امروز که تجهیزات الکترونیکی و سیستم‌های پیشرفته صنعتی و ساختمانی نقش اساسی در زندگی ما دارند، ایمنی تجهیزات الکتریکی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. یکی از ابزارهای حیاتی در این زمینه، دستگاه ارت الکترونیکی (Earth Tester یا Digital Earth Resistance Tester) است. این دستگاه برای اندازه‌گیری مقاومت زمین در سیستم‌های ارتینگ (Earth System) استفاده می‌شود و نقش مهمی در تضمین ایمنی و عملکرد صحیح سیستم‌های برقی دارد.

در این مقاله قصد داریم به بررسی قیمت دستگاه ارت الکترونیکی بپردازیم. ابتدا مروری بر عملکرد و کاربردهای این دستگاه خواهیم داشت، سپس عوامل مؤثر بر قیمت آن را بررسی کرده و در نهایت بازه‌های قیمتی و برندهای معتبر موجود در بازار را معرفی می‌کنیم.

دستگاه ارت الکترونیکی چیست؟

دستگاه ارت الکترونیکی ابزاری است که برای اندازه‌گیری مقاومت سیستم ارتینگ به کار می‌رود. این سیستم‌ها وظیفه دارند جریان‌های ناخواسته یا اضافه بارهای الکتریکی (مانند صاعقه یا خطاهای برقی) را به زمین منتقل کرده و از آسیب دیدن تجهیزات و ایجاد خطر برای انسان جلوگیری کنند.

دستگاه ارت از طریق ایجاد یک مدار اندازه‌گیری با الکترودهای کمکی، مقاومت الکتریکی بین تجهیزات و زمین را بررسی می‌کند. این دستگاه‌ها در مدل‌های آنالوگ و دیجیتال تولید می‌شوند، که نوع دیجیتال آن به‌دلیل دقت بالا، قابلیت ذخیره‌سازی داده و امکان اتصال به کامپیوتر، محبوب‌تر است.

کاربردهای دستگاه ارت الکترونیکی

  1. اندازه‌گیری مقاومت چاه ارت در ساختمان‌های مسکونی، صنعتی و اداری

  2. تست دوره‌ای سیستم ارتینگ در تأسیسات برقی، نیروگاه‌ها و کارخانجات

  3. کنترل کیفیت و ایمنی در پروژه‌های نصب برق

  4. بررسی مقاومت زمین در پست‌های برق، مخابرات و دکل‌های مخابراتی

  5. آزمایش و نگهداری سیستم ارتینگ در پالایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز داده و...

عوامل موثر بر قیمت دستگاه ارت الکترونیکی

قیمت دستگاه ارت الکترونیکی تحت تأثیر چندین عامل مختلف قرار دارد. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارت‌اند از:

1. نوع و دقت دستگاه

دستگاه‌های دیجیتال با دقت بالا و قابلیت‌های بیشتر (مانند ذخیره‌سازی اطلاعات، اتصال به بلوتوث یا کامپیوتر، صفحه‌نمایش رنگی) قیمت بالاتری نسبت به مدل‌های ساده دارند.

2. تعداد کانال‌های اندازه‌گیری

برخی مدل‌ها قابلیت اندازه‌گیری چند نقطه به‌صورت همزمان را دارند که این ویژگی می‌تواند قیمت را افزایش دهد.

3. قابلیت‌های جانبی

قابلیت‌هایی مانند اندازه‌گیری ولتاژ گام و تماس، اندازه‌گیری مقاومت حلقه زمین بدون نیاز به قطع سیستم، یا قابلیت ضد آب و ضد گردوغبار بودن دستگاه، همگی بر قیمت تأثیر می‌گذارند.

4. برند سازنده

برندهای معتبر بین‌المللی مانند Fluke، Megger، Kyoritsu، Hioki و UNI-T معمولاً قیمت‌های بالاتری نسبت به برندهای متفرقه دارند، اما در عوض کیفیت و خدمات پس از فروش بهتری نیز ارائه می‌دهند.

5. منبع تغذیه و ظرفیت باتری

دستگاه‌هایی که دارای باتری با ظرفیت بالا و عمر طولانی هستند یا امکان شارژ سریع دارند، اغلب قیمت بالاتری دارند.

بازه قیمتی دستگاه ارت الکترونیکی

بازه قیمت این دستگاه‌ها در بازار ایران (تا سال 1403) بسیار متغیر است و به عوامل بالا وابسته است. اما به‌صورت کلی می‌توان قیمت‌ها را به‌صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

  • دستگاه‌های ساده و اقتصادی: بین 3 تا 8 میلیون تومان
    این مدل‌ها معمولاً برای استفاده‌های خانگی یا پروژه‌های کوچک مناسب‌اند و امکانات محدودی دارند.

  • دستگاه‌های نیمه‌حرفه‌ای و صنعتی سبک: بین 8 تا 20 میلیون تومان
    مناسب برای پیمانکاران برق، نصاب‌ها و شرکت‌های کوچک.

  • مدل‌های حرفه‌ای و صنعتی پیشرفته: بین 20 تا 70 میلیون تومان
    این دستگاه‌ها دارای امکانات پیشرفته، دقت بسیار بالا و قابلیت ذخیره‌سازی و اتصال به سیستم‌های مانیتورینگ هستند.

  • مدل‌های برندهای مطرح بین‌المللی: برخی مدل‌های خاص ممکن است تا 100 میلیون تومان یا بیشتر نیز قیمت داشته باشند، به‌خصوص اگر دارای گواهی‌های بین‌المللی، استانداردهای ایمنی و قابلیت‌های خاص باشند.

برندهای معروف دستگاه ارت الکترونیکی

در ادامه چند برند معروف و قابل اعتماد در زمینه تولید دستگاه ارت الکترونیکی معرفی می‌شود:

برند کشور ویژگی‌ها
Fluke آمریکا کیفیت بسیار بالا، مناسب برای محیط‌های صنعتی
Megger انگلستان تخصصی در زمینه تست‌های الکتریکی و سیستم ارت
Kyoritsu ژاپن قیمت مناسب، دقت بالا، طراحی قابل‌حمل
Hioki ژاپن فناوری روز، قابلیت اتصال به کامپیوتر
UNI-T چین قیمت اقتصادی، مناسب برای استفاده‌های ساده‌تر

نکات مهم در خرید دستگاه ارت الکترونیکی

اگر قصد خرید این دستگاه را دارید، به نکات زیر توجه کنید:

  • نوع پروژه: نیاز پروژه شما خانگی است یا صنعتی؟ بر این اساس نوع و دقت دستگاه را انتخاب کنید.

  • گارانتی و خدمات پس از فروش: حتماً از فروشندگان معتبر با گارانتی رسمی خرید کنید.

  • آموزش استفاده: برخی مدل‌ها نیاز به آموزش دارند. بهتر است مدلی را انتخاب کنید که منابع آموزشی در دسترس داشته باشد.

  • قابلیت تست بدون قطع سیستم: این قابلیت برای مکان‌هایی که امکان خاموشی ندارند (مثل بیمارستان‌ها) بسیار مهم است.

  • ضمانت کالیبراسیون: دقت دستگاه ارتباط مستقیم با کالیبراسیون دارد. دستگاهی انتخاب کنید که قابلیت کالیبراسیون مجدد داشته باشد.

جمع‌بندی

دستگاه ارت الکترونیکی یکی از ابزارهای ضروری برای تست ایمنی سیستم‌های برقی و ارتینگ است. قیمت این دستگاه به عوامل مختلفی مانند دقت، برند، امکانات جانبی و کیفیت ساخت بستگی دارد. اگرچه مدل‌های ارزان‌قیمت نیز در بازار موجودند، اما برای پروژه‌های صنعتی و حیاتی، پیشنهاد می‌شود از برندهای معتبر و مدل‌های حرفه‌ای استفاده شود.

برای خرید هوشمندانه، ابتدا نیاز خود را مشخص کرده و سپس با مقایسه برندها و ویژگی‌ها، بهترین انتخاب را انجام دهید. همچنین فراموش نکنید که خرید از نمایندگی‌های رسمی، باعث اطمینان از اصالت کالا و بهره‌مندی از خدمات پس از فروش خواهد شد.

 ساخت ارت الکترونیکی چگونه است؟

۷ بازديد
ساخت ارت الکترونیکی با استفاده از روش های پیشرفته انجام گرفته است. از این رو کاربران می توانند به بهترین وجه ممکن از این دستگاه ها بهره مند شوند. مهمترین ویژگی برای ساخت این دستگاه ها عدم نیاز به چاه ارت می باشد. افراد می توانند دستگاه های ارت الکترونیکی را در هر مکانی استفاده کنند. در ادامه قصد داریم مزایای ساخت این دستگاه فوق العاده را مورد بررسی قرار دهیم.

فرایند ساخت دستگاه ارت الکتریکی

ساخت ارت الکترونیکی به دو شکل تکفاز و سه فاز انجام می شود. خروجی که برای این دستگاه ها وجود دارد بین 5 تا 100 آمپر گزارش شده است. این دستگاه ها می توانند تجهیزات گوناگونی را پشتیبانی کنند. ساختار دستگاه های ارت الکتریکی مجهز به یک کایل است، که این کابل ها به بدنه متصل می شوند. با استفاده از این کابل فرایند تثبیت دستگاه در حالت صفر به وجود می آید.

این دستگاه قابلیت تشخیص نفوذ آب به سیستم ها و تاسیسات برقی را دارند. همین موضوع باعث شده است، که عملکرد این دستگاه ها به میزان زیادی از نظر سرعت افزایش پیدا کند. یکی دیگر از قابلیت های ساخت ارت الکترونیکی تشخیص خطای اتصال بدنه می باشد. همین ویژگی باعث می شود دستگاه بتواند با استفاده از مکانیزم سوئیچینگ در 25 صدم میلی ثانیه برق دستگاه را قطع کند.

در صورتی که ولتاژ به بیشتر از 20 ولت برسد دستگاه به شکل الکتریکی این سیستم به شکل اتوماتیک نسبت به قطع برق اقدام می کند. این فرایند باعث می شود، خطرات و آسیب های احتمالی که دستگاه های الکترونیکی و انسان را از خطر برق گرفتگی محافظت کند. ارت الکترونیکی به شکل ضد آب و ضد زلزله طراحی شده است.

ساخت اجزای ارت الکترونیکی

ساخت ارت الکترونیکی در سه بخش اصلی انجام می گیرد. قسمت اول این دستگاه ها به سیستم سوئیچینگ مربوط می شود. این بخش با بدنه . قسمت مربوط به ارت الکترونیکی در ارتباط می باشد.

بخش دوم دستگاه های ارت الکتریکی به سیستم تخلیه الکتریکی مربوط می شود. این بخش وظیفه دارد، القاهای ایجاد شده بر روی بدنه دستگاه ها را حذف کند. این امر باعث می شود که ولتاژ بدنه در وضعیت صفر تثبیت شود و محافظت لازم از دستگاه انجام می گیرد.

سومین بخش از ساختار ارت الکترونیکی مربوط به مدار واسط می باشد، که مهمترین وظیفه ی این بخش ایجاد ارتباط میان مدار سوئیچینگ و مدار تخلیه می باشد. این بخش میزان ولتاژ بدنه در ساخت ارت الکترونیکی مورد ارزیابی قرار می دهد.

مزایای ساخت ارت الکترونیکی

همانطور که می دانید تولید ارت الکترونیکی از مزایای بیشتری برخوردار است در ادامه قصد داریم برخی از این مزیت ها را مورد بررسی قرار دهیم.

ابعاد بهینه: مهمترین ویژگی دستگاه های ارت الکتریکی وجود ابعاد بهینه در این تولیدات می باشد. با انتخاب این دستگاه ها دیگر نیازی نیست مقدار زیادی در زمین حفاری انجام دهید تا بتوانید سیستم ارتینگ را ایجاد کنید. این دستگاه ها نیاز به حفر چاه را از بین برده اند، از این رو باعث شده اند که به مقدار زیادی در هزینه ها صرفه جویی به عمل بیاید.

نصب آسان: ساخت ارت الکترونیکی به شکلی انجام شده است که امکان نصب آسان برای دستگاه ایجاد شود. قابلیت نصب آسان باعث شده بسیاری از مشکلاتی که کاربران در رابطه با نصب سیستم های قدیمی ارتینگ داشتند از سر راه شان برداشته شود. همین امر باعث شده کاربران در سال های اخیر به سمت دستگاه های ارت الکتریکی روی بیاورند.

طول عمر بالا: دستگاه های ارت الکتریکی از طول عمر بالایی برخوردار هستند. انتخاب دستگاه های ارت پیشرفته باعث می شود تنها یکبار هزینه کنید، تا مدت ها از آن بهره ببرید. سیستم های قدیمی ارتینگ به حفر چاه وابسته بودند و در فواصل زمانی مختلف این سیستم از مدار خارج می شد، نیاز به حفر چاه مجدد و صرف هزینه های زیادی بود. از این رو انتخاب این دستگاه ها باعث می شود که به مقدار زیادی در هزینه ها صرفه جویی شود.

تشخیص نفوذ آب به تاسیسات: طراحی دستگاه ارت الکترونیکی به گونه ای انجام شده که قابلیت تشخیص نشت آب در تاسیسات را دارد. این امر باعث می شود که مشکل شناسایی شده و در کوتاهترین فرصت برطرف گردد. برای قطع برق در هنگام تشخیص نفوذ آب از سیستم سوئیچینگ استفاده می کنند. 

 

اولین مطالب آزمایشی من

۵ بازديد
این اولین مطالب آزمایشی وبلاگ من می باشد و به زودی حذف خواهد شد.
امروز ارتباط و تبادل اطلاعات نقش بسیار مهمی در رشد و فرهنگ مردم یک کشور و جامعه را دارد و وبلاگ یکی از راه های سریع انتقال اطلاعات و ارتباط مردم یک جامعه با هم می باشد .
شما به راحتی می توانید مطالب مورد علاقه , کارهای روزمره , علم و فرهنگ را در وبلاگ خود انتشار دهید و با سایر دوستان خود به گفتگو و تبادل نظر بپردازید .

دومین مطلب آزمایشی من

۵ بازديد
این دومین مطلب آزمایشی وبلاگ من هستش و به زودی این متن حذف خواهد شد .
وبلاگ چیست ؟
وبلاگ یا وب‌نوشت که به آن تارنوشت، تارنگار یا بلاگ و به زبان انگلیسی(Blog) هم می‌گویند، وبلاگ حاوی اطلاعاتی مانند: گزارش روزانه، اخبار، یادداشت‌های شخصی و یا مقالات علمی مورد نظر طراح آن است. وبلاگ ترکیبی از دو کلمۀ «web» و «log» به معنای ثبت وقایع روزانه است .مطالب وبلاگ بر مبنای زمانی که ثبت شده گروهبندی و به ترتیب از تازه‌ترین رخداد به قدیم ارائه می‌گردد. نویسندهٔ ویلاگ، وب‌نویس یا تارنویس نامیده می‌شود و ممکن است بیش از یک نفر باشد، وب‌نویس به گزارش مداوم رویدادها، خاطرات، و یا عقاید یک شخص یا یک سازمان می‌پردازد. واحد مطالب در وبلاگ،پست است، معمولاً در انتهای هر مطلب، برچسب تاریخ و زمان، نام نویسنده و پیوند ثابت به آن یادداشت ثبت می‌شود. فاصلهٔ زمانی بین مطالب وبلاگ لزوماً یکسان نیست و زمان نوشته ‌شدن هر مطلب به خواست نویسندهٔ وبلاگ بستگی دارد. مطالب نوشته شده در یک وبلاگ همانند محتویات یک وب‌گاه معمولی در دسترس کاربران قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد وبلاگ ها دارای روشی برای دسترسی به بایگانی یادداشت‌ها هستند (مثلاً دسترسی به بایگانی بر حسب تاریخ یا موضوع). بعضی از وبلاگ ها امکان جستجو برای یک واژه یا عبارت خاص را در میان مطالب به کاربر می‌دهند.